سنجش تاریخی و تطبیقی ویژگی‌های فنی و نقش‌پردازی پنج در موجود در مجموعهٔ شیخ جام شهرستان تربت جام

Authors

  • علیرضا شیخی استادیار گروه صنایع دستی، دانشکده هنرهای کاربردی، دانشگاه هنر، شهر
Abstract:

 مجموعه شیخ جام در شهرستان تربت جام موزه‌ای ست که از دوران سلجوقی تا قاجار آثاری به یادگار دارد. بخشی از آن درهای چوبی مجموعه به‌طور اخص درهای گنبدخانه و یکی در آب‌انبار محفوظ است. هدف مقاله بررسی فنی و هنری درهای مذکور و تعیین تاریخ ساخت درها (پنج دَر) با توجه به نقش و تکنیک منبت‌کاری دَرهاست. بنابراین، سؤال این است که تزیینات دَرهای داخلی گنبدخانه و دَرِ موجود در انبار مجموعه شیخ جام چیست و متعلق به کدام دوره تاریخی است؟ روش تحقیق توصیفی – تحلیلی و تاریخی است. دَرها پس از توصیف از نظر کتیبه، نقش و تکنیک اجرا مطالعه شده و جهت تاریخ‌یابی تطبیق و مقایسه می‌شوند. شیوه جمع آوری اطلاعات بر اساس مطالعات کتابخانه ای و پژوهش‌های میدانی، مصاحبه وعکس می‌باشد. تزئینات دَرها شامل کتیبه‌های روی دو دَر گنبدخانه و دَرِ آب‌انبار،نام پروردگار (الملک) به خط کوفی تزئینی و نقوشی با گردش‌های اسلیمی‌ها و قاب اسلیمی و تک اسلیمی‌ها که یک قاب را تشکیل می‌دهد و ختایی‌های که شامل گل‌ها وغنچه‌ها و برگ‌ها روی تمامی دَرها چشم نوازی می‌کند. تطبیق نقوش این پنج دَر با آثار شاخص تیموری، شیوه منبت جَست نقوش و کتیبه نشان از آن دارد که این آثار را می‌توان متعلق به دوره اول تیموری (نیمه اول قرن 9 هجری قمری) دانست.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی تزیینات گیاهی و هندسی محراب های گچبری مجموعه آرامگاهی تربت شیخ جام

از قرن هشتم هجری، آثار گچ بری نفیسی برجای مانده است که تعدادی از آ نها دارای رقم هنرمند سازنده و تاریخ ساخت نیز هستند. این گچ بری ها در محراب های نفیس، لوح ها و کتیبه های گچی مساجد، آرامگاه ها و ... بیشترین کاربرد را دارند. ازجمله این نمونه های شاخص می توان به دو محراب و یک محراب نمای گچ بری در مجموعه آرامگاهی شیخ احمد جامی در تربت جام اشاره نمود. لذا هدف این پژوهش ارائه مستندات تصویری (به اختص...

full text

تحلیل و بررسی عوامل اقتصادی و اجتماعی مؤثر بر توسعه پایدار در شهرستان تربت جام

توسعه پایدار، یکی از مفاهیمی است که باچگونگی شیوه زندگی افراد یک جامعه پیوندی تنگاتنگ دارد، و در ابعاد عینی بیشتر ناظر بر بالا بردن سطح زندگی عمومی از طریق ایجاد شرایط مطلوب و بهینه در زمینه های  تغذیه، بهداشت، اشتغال، آموزش و چگونگی گذراندن اوقات فراغت می­باشد. و این مبحث در مناطق مرزی اهمیت بیشتری دارد؛ چرا که مناطق مرزی و از نظر سیاسی نیاز به جمعیتی مقیم و ساکن دارند و خالی شدن مناطق مرزی به...

full text

گردشگری موسیقی ( موسیقی مقامی تربت جام)

در دنیای مدرن امروز، گردشگری یکی از منابع مهم درآمد در میان کشورهای جهان محسوب میشود و گردشگری فرهنگی که از نیمه دوم قرن بیستم به طور قابل ملاحظه ای توجه همگان را برانگیخت، در این میان جایگاه ویژهای دارد. گردشگری موسیقی که یکی از دستاوردهای مهم گردشگری فرهنگی است، امروزه به صنعتی جهانی و موفق بدل گشته است. کشوری مانند ایران که سرزمین اقوام گوناگونی است و هرکدام دارای سبک خاصی از موسیقی و ساز مخ...

full text

Degenerate Four Wave Mixing in Photonic Crystal Fibers

In this study, Four Wave Mixing (FWM) characteristics in photonic crystal fibers are investigated. The effect of channel spacing, phase mismatching, and fiber length on FWM efficiency have been studied. The variation of idler frequency which obtained by this technique with pumping and signal wavelengths has been discussed. The effect of fiber dispersion has been taken into account; we obtain th...

full text

تدوین الگوی زراعی پایدار در دشت فریمان- تربت جام

در این مطالعه نخست با استفاده از روش تجزیه و تحلیل سلسله مراتبی (AHP) اولویت‌های ذهنی و معیارهای تصمیم‌گیری کشاورزان منطقه در ارتباط با الگوهای زراعی شناسایی شد. در رابطه با طراحی الگوی بهینه‌ی کشت در دوره‌ی ده ساله نخست با استفاده از الگوهای سری زمانی فصلی (SARIMA)، بارندگی فصلی و سالانه در ده سال آینده پیش‌بینی شده و بعد حجم تزریقات سالانه به ذخایر آب زیرزمینی محاسبه شد سپس با استفاده از الگو...

full text

گردشگری موسیقی ( موسیقی مقامی تربت جام)

در دنیای مدرن امروز، گردشگری یکی از منابع مهم درآمد در میان کشورهای جهان محسوب میشود و گردشگری فرهنگی که از نیمه دوم قرن بیستم به طور قابل ملاحظه ای توجه همگان را برانگیخت، در این میان جایگاه ویژهای دارد. گردشگری موسیقی که یکی از دستاوردهای مهم گردشگری فرهنگی است، امروزه به صنعتی جهانی و موفق بدل گشته است. کشوری مانند ایران که سرزمین اقوام گوناگونی است و هرکدام دارای سبک خاصی از موسیقی و ساز مخ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 14  issue 50

pages  0- 0

publication date 2019-06-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023